ولادت :
شيخ فضل الله كجـورى معروف به نورى فرزند ملا عباس نـورى طبرسـى
به تـاريخ 2 ذيحجه 1258 هـ. ق در كجـور مـازنـدران چشـم به جهان گشود.
تحصيلات :
وى
پس از طى تحصيلات مقدماتى در دوران كودكى و نوجوانى در آغاز جـوانى به
همراه ميرزا حسيـن نورى دايى و پدر عيال خـود به نجف اشرف مهاجرت كرد. و در
حـوزه درس اساتيد بزرگى به كسب علم پرداخت و مـورد تـوجه استادان خـود
قـرار گرفت و به مرتبه بلنـد فقاهت و اجتهاد نايل آمد. شيخ فضل الله بر
علـوم حـوزه هاى دينـى احاطه كامل پيـدا كـرد و چنان در مايه فضل و دانـش
شهرت يافت كه علاوه بر دوستـان، مخالفين وى نيز مرتبه علمى او را تأييد مى
نمودند.
اساتيد :
شيخ فضل الله از محضر علماى بزرگى چون : ميرزاى شيرازى كسب علم نموده است.
شاگردان :
شخصيت
هايى همچـون مرحوم حاج شيخ عبد الكريم حايرى مؤسس حوزه علميه قـم از محضر
پر فيض او كسب علم نموده اند و به مراتب عالى علمى رسيده اند.
تأليفات :
شيخ
نورى علاوه بر تدريـس و ارشاد و رسيدگى به امور مردم در كار تأليف رسايل
فقهى و اصـولى و فلسفى و سياسى و همچنيـن تصحيح كتـابهاى معروف و معتبـر
علماى گذشته اهتمامـى تمام داشت آنچه از او بـاقـى مـانـده است به شـرح
زيـر مـى باشد:
1 ـ صحيفه قـائميه.
2 ـ رساله اصـولـى•
3 ـ رساله سوال و جواب.
4 ـ رسـاله عمليه حـاوى 60 پـرسـش از ميـرزاى شيرازى.
5 ـ رسـاله تحـريـم سفـر حـاجيـان به مكه از طـريق جبل.
6 ـ تذكـره الغافل و ارشـاد الجـاهل در رد سياست مشـروطه.
7 ـ شـرح مقاصـد.
8 ـ تحريـم مشروطيت حاوى مـوافقت اوليه و مخالفت ثانويه با دلايل شرعى.
گفتار بزرگان :
ديـدگـاه
امـام خمينـى (ره) در مورد مشروطيت : مـرحـوم شيخ فضل الله ايستاد كه
مشـروطه بـايـد مشـروعه باشد، بايد قـوانيـن مـوافق اسلام باشـد. در همان
وقت كه ايشان ايـن امر را فرمود و متمـم قانون اساسى هم از كوشش ايشان بود،
مخالفيـن، خارجـى ها، كه يك همچـو قـدرتـى را در روحانيت ديـدند، يك
دادگاه درست كردنـد در ايران و يك نفر منحرف روحانى نما را آوردند كه شيخ
فضل الله مجاهـد و مجتهد داراى مقامات عاليه را محاكمه كرده و در ميدان
تـوپخانه در حضـور جمعيت به دار كشيدند. و پاى آن هـم كف زدند و ايـن نقشه
اى بود براى اينكه اسلام را منعزل كنند و كردنـد و از آن به بعد ديگر
نتـوانست مشروطه يك مشـروطه اى بـاشـد كه علمـاى نجف مـى خـواستند. حتـى
قضيه مرحـوم آقا شيخ فضل الله را در نجف هـم يك جـور بـدى منعكـس كردند كه
آنجا هـم صدايى از آن در نيامد. ايـن جـوى كه ساختنـد در ايران و در ساير
جاها, اين جـو، اسباب ايـن شـد كه آقا شيخ فضل الله را با دست بعضى از
روحانيون خـود ايران محكوم كردند و بعد به دار كشيدنـد و شكست دادند اسلام
را …
علامه امينـى درباره شيخ فضل الله چنين مى گويد : شخصيت مورد
بحث ما از پيشوايان مسلمين و پرچمداران دانش و دين و بزرگ تريـن عالم تهران
بود فضل و ادب از گفتار و بيانـش مـى ريخت. خـواهـر زاده و داماد علامه
نورى بـود.
يپرم خان ارمنى كه طـومار زندگى شيخ را درهـم پيچيده و او
را به دار كشيـد، در ياد داشت هاى خـود آورده است: شيخ نـورى روحانـى
عاليقدرى بـود و گفته او براى تـوده خلق به منزله وحـى محسـوب مـىشـد شيخ
فضل الله تـا آن زمان كه در عراق بـود در كنار بهره گيرى از دانشمنـدان
بزرگ حـوزه دينـى نجف و سامـرا، داراى مجلـس درس قابل تـوجهى بود
فهرست مطالب :
شيخ فضل الله نورى 1
ولادت 1
تحصيلات 1
شاگردان 1
تأليفات 1
گفتار بزرگان 2
مقام علمى 2
فعاليت 3
دوران 3
وفات (شهادت) 4
بازخوانی روایت اعدام شیخ فضل‌الله نوری 4
آزمون حقوق بشر و کارنامه‌ی دولت در ایران 8
منابع و پانویس‌ها 29
